Nâng cao nhận thức về kỹ năng nghề nghiệp cho sinh viên thông qua hoạt động tham quan thực tế tại doanh nghiệp

Tham quan thực tế nghề nghiệp là một trong những hoạt động cần thiết và bắt buộc đối với sinh viên ở tất cả các chuyên ngành khi theo học ở các cơ sở giáo dục trong và ngoài nước. Tham quan thực tế nghề là những chuyến đi vì mục đích giáo dục được thực hiện theo kế hoạch dưới sự hỗ trợ của nhà trường đối với người học.

Hiện nay, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp việc thực hiện gắn kết giữa đào tạo tại trường và đào tạo trực tiếp tại doanh nghiệp cho sinh viên được các nhà trường chú trọng. Các chuyến tham quan thực tế thường đưa sinh viên đến những địa điểm để người học có cơ hội quan sát được môi trường làm việc, kỹ năng làm việc cơ bản của ngành nghề mà sinh viên đang  học tập, đây là những không gian học tập độc đáo, khác biệt với không gian lớp học thường ngày.

Tại các địa điểm tham quan, sinh viên sẽ được trực tiếp tiếp xúc với môi trường làm việc ở từng vị trí theo ngành nghề. Mỗi sinh viên thường tự quan sát bối cảnh tự nhiên ở nơi tham quan và tự thu lượm được những kiến thức liên quan đến ngành học, đây chính là những điều có ý nghĩa cho chính bản thân sinh viên thu lượm được kiến thức từ các chuyến đi.

Những chuyến tham quan có tính tương tác nghề nghiệp cao sẽ giúp sinh viên liên hệ giữa lý tuyết đã học tập tại trường và thực tế công việc tại doanh nghiệp, đây chính là cơ sở để bước đầu sinh viên thực hiện được việc “học đi đôi với hành”. Qua các hoạt động tương tác trong công việc của chuyến tham quan, sinh viên sẽ thấu hiểu được các thuật ngữ chuyên môn đã được trang bị tại trường trong hoạt động thực tế.

Tham quan thực tế nghề nghiệp tại doanh nghiệp sẽ đem lại nhiều lợi ích cho sinh viên. Qua các chuyến tham quan, quan sát, trải nghiệm tại doanh nghiệp sinh viên được tiếp cận một không gian học tập mở, có dịp để giao lưu, trò chuyện với nhiều người ở các vị trí công việc khác nhau từ trưởng bộ phận nhân sự, đến trưởng bộ phận sản xuất, kỹ thuật viên, trưởng ca và các nhân viên đang làm việc trực tiếp tại các vị trí, đây chính là cơ hội để sinh viên cận cảnh nhìn thấy công việc của mình sau này đồng tời là động lực, mục đích để phấn đầu trong học tập thật tốt để có vị trí công việc cao sau khi tốt nghiệp và làm việc tại doanh nghiệp.

Việc thực hiện các chuyến đi tham quan thực tế mang lại các giá trị thiết thực cho sinh viên:

Thứ nhất: Có được những trải nghiệm nghề nghiệp mới trong thời gian học tập

Thứ hai: Tạo hứng thú rèn luyện kỹ năng nghề trong  học tập

Thứ ba: Thúc đẩy kỹ năng nhận thức về nghề nghiệp

Thứ tư: Tạo thêm động lực để học tập các môn học ở trường

Thứ năm: Tạo điều kiện cho người học tham gia giao lưu và phát triển các mối quan hệ

Tham quan thực tế tại doanh nghiệp là một hoạt động hướng nghiệp có ý nghĩa thiết thực đối với sinh viên thông quan hoạt động thực tiễn nghề nghiệp, giúp sinh viên cảm nhận được tính thiết yếu của công việc và các vị trí công việc khác nhau; giúp sinh viên thấy được sự đa dạng của môi trường và điều kiện làm việc; giúp sinh viên học hỏi được cách lao động trong các ngành nghề khác nhau sử dụng các kỹ năng lao động căn bản trong công việc của họ đồng thời là cho sinh viên sinh viên hiểu được nhu cầu hợp tác và làm việc theo Team – Nhóm trong công việc để đạt hiệu quả cao.

Tham quan thực tế thường diễn ra 1 buổi, 1 ngày hoặc có thể một tuần theo kế hoạch đâò tạo được nhà trường xây dựng cho từng chuyên ngành và vị trí làm việc khác nhau trên cơ sở học tập của sinh viên. Kế hoạch tham quan này là sự thống nhất giữa nhà trường và doanh nghiệp trên cơ sở nhà trường lựa chọn doanh nghiệp, lựa chọn thời gian hợp lý, trao đổi với doanh nghiệp về cách thức để sinh viên có thể tiếp cận doanh nghiệp, chuẩn bị công cụ đo lường sự  tham gia của sinh viên.

Để buổi tham quan có hiệu quả cao sinh viên cũng cần nhận thức tốt về nhiệm vụ của mình trong chuyến đi. Sinh viên tham gia cần hiểu rõ lịch trình làm việc đã lên kế hoạch và các quy tắc, quy định liên quan đến chuyến đi.

Trong hoạt động tham quan của sinh viên, giảng viên đóng vai trò là người dẫn dắt chuyên môn, sẵn sàng trả lời các câu hỏi giúp sinh viên kết nối kết nối những kinh nghiệm trong chuyến đi với những hiểu biết trước đó của họ. Các giảng viên có thể sử dụng bảng công việc cần làm (worksheet) để định hướng sinh viên đến các mục tiêu của chuyến đi. Một nhóm nhỏ có thể cùng tham gia hoàn thành bảng công việc cần làm thay vì từng học sinh. Bảng định hướng nội dung cần hoàn thiện này thúc đẩy sinh viên cộng tác và trao đổi thông qua dữ liệu thu được kết hợp với kinh nghiệm cá nhân đã tích lũy trước đó.

Các hoạt động sau buổi tham quan cũng có ý nghĩa thiết thực. Sau buổi tham quan là cơ hội tuyệt vời để giáo viên tiếp nhận những phản hồi của sinh viên thông qua phiếu hỏi, bài tập hoặc trao đổi trực tiếp. Kết quả phản hồi để nhà trường điều chỉnh các chuyến đi sau cho hiệu quả hơn, lắng nghe ý kiến của sinh viên để điều chỉnh hoạt động dạy học cho phù hợp với tâm lý người học (nếu có)

Như vậy, hoạt động tham quan thực tế nghề nghiệp đối với sinh viên là hoạt động quan trọng cần được chú trọng trong giáo dục đào tạo hiện nay, hoạt động này mang tính hướng nghiệp cao và là nền móng đầu tiên để sinh viên hiểu rõ hơn ngành nghề mình đang theo học và các vị trí trong doanh nghiệp tương lai mình sẽ làm, từ đó tạo động lực và niềm tin cho sinh vien trong việc lựa chọn nghề, lựa chọn trường mình đang theo học.

Người thực hiện: Ban biên tập Website