Những ngày văn hóa Việt Nam tại Baku

Sự kiện “Những ngày Văn hóa Việt Nam” lần thứ ba đã diễn ra vô cùng sôi động tại thủ đô Baku từ ngày 26 đến 30 tháng 7 năm 2025 theo sáng kiến của Đại sứ quán Azerbaijan tại Việt Nam, nhân dịp Năm quan hệ đối tác chiến lược giữa hai nước. Phái đoàn Việt Nam tham gia sự kiện bao gồm các nghệ sĩ, nhà văn, nhà khoa học, doanh nhân và lãnh đạo một số cơ quan nhà nước.

Cơ hội hợp tác giữa các cơ sở giáo dục

Mở đầu cho chuỗi sự kiện là chuyến thăm trường Đại học Dầu mỏ và Công nghiệp Quốc gia Azerbaijan ở thủ đô Baku do trường Cao đẳng Thương mại và Du lịch Hà Nội chủ trì và được tiếp đón bởi ngài hiệu trưởng Rufat Azizov. Trường Đại học Dầu mỏ và Công nghiệp Quốc gia Azerbaijan có lịch sử lâu đời, thành lập từ 1920, từng tiếp nhận 2420 sinh viên Việt Nam qua nhiều thế hệ. Nhân dịp này, đoàn Việt Nam đã đến thăm Phòng lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh với ngành dầu khí Việt Nam – Azerbaijan với bức tượng Bác đặt trang trọng ở vị trí trung tâm kèm tuyên ngôn bất hủ: “Không có gì quý hơn độc lập, tự do”. Căn phòng này được khánh thành trong chuyến thăm cấp nhà nước của Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam Tô Lâm vào tháng 5 năm 2025, với sự hỗ trợ của PetroVietnam và Socar.

Trong khuôn khổ chuyến thăm, phái đoàn Việt Nam đã có các buổi làm việc và gặp gỡ với nhiều cơ quan của Azerbaijan, bao gồm Trung tâm Heydar Aliyev, Đài Truyền hình Quốc gia, Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia, Trung tâm Dịch vụ công ASAN, Hội Nhà văn Azerbaijan, các viện nghiên cứu chuyên ngành về kinh tế, quy hoạch đô thị và quan hệ quốc tế, cũng như Trung tâm Quốc tế Nizami Ganjavi – qua đó đặt nền móng cho hợp tác tương lai.

Hoạt động văn hóa ý nghĩa những ngày tại Baku

Điểm nhấn gây sự chú ý nhiều nhất đối với công chúng Azerbaijan là các hoạt động trình diễn âm nhạc, thời trang, triển lãm tranh sơn dầu, lễ hội ẩm thực, trình diễn trà đạo… tại sân khấu ngoài trời dưới chân tháp Maiden thuộc khu phố cổ nổi tiếng Icheri Sheher. Trong buổi sáng nhộn nhịp, du khách tham dự đã được thưởng thức nghệ thuật trà đạo và cà phê Việt Nam, chiêm ngưỡng các tác phẩm sơn dầu của hai nữ họa sĩ Tích Giang và Phan Minh Châu. Họa sĩ Phan Minh Châu đã mang theo 10 bức họa sen và cổng làng theo trường phái trừu tượng biểu hiện còn họa sĩ Tích Giang cũng thể hiện sự phối màu theo phong cách cá nhân qua 8 bức sơn dầu tĩnh vật về các loài hoa.

Buổi tối, lễ khai mạc chính thức đã được tổ chức tại cùng địa điểm, với sự phối hợp giữa Đại sứ quán Azerbaijan, Ban Quản lý “Icheri Sheher” và Trường Cao đẳng Thương mại và Du lịch Hà Nội. Tham dự sự kiện có Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Azerbaijan Elnur Mammadov, Thứ trưởng Bộ Năng lượng Orkhan Zeynalov, Chủ tịch Hội Hữu nghị Azerbaijan – Việt Nam, đại biểu quốc hội Hijran Huseynova, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Azerbaijan Isa Habibbeyli, Giám đốc khu phố cổ “Icheri Sheher” Rufat Mahmud, Đại sứ Azerbaijan tại Việt Nam cùng nhiều khách mời quốc tế và đông đảo người dân Baku.

Trong bài phát biểu của mình, ông Rufat Mahmud – Giám đốc Ban Quản lý Khu Di tích Lịch sử – Kiến trúc Quốc gia “Icheri Sheher” – đã nhấn mạnh ý nghĩa của sự kiện như một cây cầu nối giữa hai nền văn hóa phương Đông và đóng góp cho sự phát triển hợp tác song phương.

Trưởng đoàn đại biểu Việt Nam, TS. Trịnh Thị Thu Hà – Hiệu trưởng trường Cao đẳng Thương mại và Du lịch Hà Nội cho rằng sự kiện góp phần củng cố quan hệ hữu nghị giữa hai quốc gia trong Năm Đối tác Chiến lược và nhà trường đã rất vinh dự góp mặt năm thứ hai trong “Những ngày Văn hóa Việt Nam tại Baku”. Bà rất mong muốn ngoài việc hình ảnh Việt Nam được quảng bá nhiều hơn nữa đến các quốc gia thì những kết nối hiệu quả trên lĩnh vực kinh tế, văn hóa, ngoại giao sẽ được triển khai sau những sự kiện như thế này.

Dấu ấn Baku – Azerbaijan tại Việt Nam

Ngài Shovgi Kamal Oglu Mehdizade – đại sứ Đặc mệnh toàn quyền Cộng hòa Azerbaijan tại Việt Nam cho biết: “Việt Nam có tầm quan trọng đặc biệt đối với Azerbaijan. Mối quan hệ hữu nghị giữa hai nước được khởi đầu bởi các nhà lãnh đạo dân tộc Heydar Aliyev và Hồ Chí Minh hiện nay đang trong giai đoạn phát triển mạnh mẽ, được vun đắp qua nhiều thế hệ người Azerbaijan và Việt Nam. Trong thời kỳ khó khăn nhất của Việt Nam sau chiến tranh, chính nhờ sự kiên quyết và giám sát sát sao của Heydar Aliyev mà giọt dầu đầu tiên của Việt Nam đã được khai thác chỉ sau chưa đầy 3 năm, thay vì 10 năm như dự kiến ban đầu.

Để ghi dấu tình hữu nghị này, một con phố chính tại thành phố Vũng Tàu, Việt Nam đã được đặt tên là Baku, và một con đường lớn tại quận Khatai, thủ đô Baku, đã được đặt tên là Vũng Tàu. Ý nghĩa đặc biệt của sự kiện năm nay còn nằm ở chỗ, vào năm 2025, các nhà lãnh đạo của hai quốc gia đã nâng tầm quan hệ song phương lên Đối tác Chiến lược. Việc nâng cấp quan hệ này diễn ra trong chuyến thăm của Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam tới Baku theo lời mời của Tổng thống Cộng hòa Azerbaijan.

Một động lực quan trọng khác khiến chúng tôi tổ chức sự kiện là mong muốn giới thiệu văn hóa Việt Nam đến người dân Azerbaijan đúng như cách chúng tôi cảm nhận được khi sống tại Hà Nội. Tất cả những người Azerbaijan từng đến Việt Nam đều đem lòng yêu mến đất nước tươi đẹp này. Chúng tôi mong muốn khuyến khích đồng bào mình lên kế hoạch thăm Hà Nội – bắt đầu từ hồ Hoàn Kiếm.

Dù cách xa về địa lý, nhân dân và văn hóa của hai nước lại gần gũi nhau về tinh thần và giá trị. Đó chính là lý do tại sao chúng tôi muốn thể hiện điều đó ở Baku. Ở Việt Nam, chúng tôi có nhiều sự kiện và dự án trong suốt năm. Tuy nhiên, đáng tiếc là hiện vẫn chưa có Đại sứ quán Việt Nam tại Baku, và đó là lý do chúng tôi từ Hà Nội muốn chủ động tổ chức những chương trình như thế này.”

Các tiết mục biểu diễn của những nghệ sĩ Việt Nam và Azerbaijan đã thu hút hàng ngàn người đến cổ vũ, đặc biệt là hai giọng ca opera Fidan Haciyevanin và Ngô Hương Diệp với bản Carmen bất hủ. Tiếng đàn bầu của NSƯT Bùi Lệ Chi đã gây ấn tượng mạnh đối với công chúng Azerbaijan và cả những du khách nước ngoài. Khán giả cũng vô cùng thích thú với phần trình diễn thời trang áo dài do các người mẫu hai nước thể hiện.

Kết thúc buổi diễn, du khách cũng được thưởng thức những bát phở bò và nem rán trong lễ hội ẩm thực do đầu bếp Đặng Đình Mạnh – chủ thương hiệu Mạnh Cá Lăng thực hiện.

Họa sĩ – Ca sĩ Phan Thị Minh Châu – người từng có ca khúc hit vô cùng nổi tiếng vào thập niên 80 “Mimosa từ đâu em tới” lần này tới Baku trong cả hai vai trò, trình diễn trên sân khấu và sở hữu 10 bức tranh triển lãm. Bà chia sẻ rằng “Khi tổng bí thư Việt Nam đến thăm và ký kết hiệp định quan hệ ngoại giao toàn diện giữa hai nước thì ngay lập tức những người Việt Nam như tôi rất vui mừng vì tôi nghĩ sẽ có nhiều cơ hội được mở thêm cho hai quốc gia. Vì vậy tôi sẵn lòng tham gia chương trình lần này. Những sự kiện văn hóa như vậy khiến hai bên thêm gần gũi và hiểu biết lẫn nhau. Cá nhân tôi lần đầu tiên được đến Baku và thấy thành phố rất độc đáo về kiến trúc, con người văn minh, thân thiện. Nên tôi dù rất mệt nhưng cũng bị cuốn theo các thành viên đầy năng lượng và trí tuệ. Trong bất cứ sự kiện nào thì yếu tố con người là quyết định cho sự thành bại. Và Ngày văn hóa Việt Nam năm nay đã rất thành công.”

Trong đêm bế mạc, Bộ Năng lượng Azerbaijan và ông Parviz Shahbazov – đồng Chủ tịch Ủy ban Liên Chính phủ Azerbaijan–Việt Nam – đã tổ chức buổi chiêu đãi long trọng nhằm vinh danh các vị khách và phái đoàn hai nước.

Thực hiện: Giảng viên Nguyễn Thị Diệu Linh (Nhà văn DiLi) – Khoa Ngoại ngữ